امام خمینی(ره) در قرن بیستم، که گفتمان غا لب، اندیشه مدرنیته بود و دین جایگاهی در آن نداشت، با تکیه بر اسلام ناب کوشید تا با تصرف در جوهره مدرنیته، آن را به نفع دین و ارزش های اسلامی مصادره و تأویل نماید. بدین ترتیب، رهبر کبیر انقلاب اسلامی با احیای دین و معنویت، امید تازه ای در دل ملت ها و نهضت های اسلامی دمید که بیداری اسلامی را در پی داشت و بر پایه این بیداری، انقلاب اسلامی در ایران به پیروزی رسید و نقطه آغازی شد بر مقابله جدی تر ملت های مستضعف در مقابل قدرت های استکباری. این افکار روشنگرانه همگی سبب شده است که امروز ملت ها در جای جای دنیا و به ویژه جهان اسلام به این واقعیت نایل آیند و در این مسیر گام بردارند. مبارزات اخیر در منطقه علیه حکام جور
که در واقع دست نشانده قدرت های استکباری بوده اند بر این مسئله صحه می گذارد و امید را برای تداوم آن صد چندان می کند. مؤلفه های کلیدی گفتمان اسلام امام خمینی (ره)، شعائر اسلامی و اصول مشترک مسلمانان است که در قالب کلمه وحدت اسلامی جمع شده و در قالب بیداری اسلامی خود را متجلی کرده است.
نهضت امام خمینی اوج گرایش اصول گرایی اسلامی است که دیگر جنبشهای اسلامی در سراسر جهان تحت تأثیر موفقیت ایشان در تأسیس جمهوری اسلامی توانا شدند. تفکر و طرح امام خمینی در واقع تلفیقی از هویت و توسعه بود. در حالی که رهبران پیشین جنبش بیداری اسلامی چون سید جمال به دنبال توسعه و تجدد بودند و برخی هم به صورت کمرنگی بر هویت تأکید می کردند. امام خمینی همان گونه که به دنبال احیای هویت اسلامی بودند، توسعه نیز در گفتمان وی از جایگاه ویژه ای برخوردار بود، توسعه ای که در چارچوب هویت اسلامی تعریف می شد. نظریه سیاسی امام منحصراً در قالب و شکل اسلامی مطرح می شد و همین امر موقعیت و ویژگی ممتازی به امام خمینی در جنبش اسلام گرایی در جهان اسلام می دهد. امام در این راه همواره بر نقش جوانان تاکید داشتند.
امام (ره) در سال 42 بعد از کشتار بی رحمانه مردم و روحانیون و دستگیری ایشان توسط عوامل رژیم طاغوت، وقتی رئیس ساواک به ایشان می گوید همه یاران شما را کشتیم، کار شما تمام است، امام در پاسخ می فرمایند، یاران من در گهواره ها هستند و هر گاه وقتش برسد به میدان خواهند آمد. همان گونه که مشاهده کردیم در سال 57 بیشترین قشر آماده جان فشانی در تظاهرات آغاز انقلاب جوانان بودند.
تاریخ مبارزات سیاسی مردم کشورمان همواره با مبارزات جوانان توأم بوده است. این قشر مهم و بالنده به ویژه همیشه در مبارزات پیشقدم بوده و هست. اگر چه در سالهای پیش از 1340 جوانان اعتقاد چندانی به نقش مذهب در مبارزه علیه رژیم طاغوت نداشتند زیرا در رژیم منحوس پهلوی در مدارس و دانشگاهها از مذهب چهره ای تاریک و خرافاتی و منجمد و منفعل ترسیم کرده بودند و جوانان را بیشتر به خوشگذرانی و کارهای بیهوده سوق می دادند و جوانان مبارز نیز بیشتر گرایش های چپ داشتند، اما اقدام امام خمینی (ره) در به چالش کشیدن نظام طاغوت و مبارزه با استبداد و استکبار موجب گرایش قشر جوان به مذهب گردید و تفکر دینی از انزوا خارج شد و بدل به راهی نو در مبارزه فرا روی جوانان شد.جوانان در چهره و کلام امام خمینی (ره) یک رهبر دینی و در عین حال یک رهبر انقلابی و سازش ناپذیر و نو گرا را می دیدند که می تواند راه حل هایی برای حل معضلات کشور و جوامع بشری در چارچوب دینی عرضه نماید. به این ترتیب جوانان در عرصه مبارزات مردمی و انقلابی خوش درخشیدند از یک سو پیوند خود را با امام خمینی محکمتر کردند و از سوی دیگر با بهره گیری از همدلی و همفکری و ایجاد ارتباط با توده های مردم نهادهای مردمی مانند کمیته های انقلاب وسپاه پاسداران را برای حفاظت از انقلاب نوپای اسلامی تشکیل دادند و هنگامی که شیطنت آمریکایی ها و عوامل خود فروخته داخلی آنان را مشاهده کردند با احساس وظیفه انقلابی لانه جاسوسی آمریکا رابه تصرف انقلابی خود درآوردند و عوامل جاسوسی و دولت سازش کار بازرگان را رسوا نمودند و امام عزیز از عمل انقلابی جوانان دفاع نمودند و آن را انقلابی دیگر، انقلابی بزرگ تر از انقلاب اول نامیدند. امام به توده مردم به ویژه به نسل جوان اعتماد کامل داشتند و در کمال تواضع خود را خدمتگزار مردم و جوانان می خواندند و می فرمودند: من به همه مسئولین سفارش می کنم به هر شکل ممکن وسایل ارتقای اخلاقی و اعتقادی و علمی و هنری جوانان را فراهم سازند و روح استقلال و خودکفایی را در آنان زنده نگه دارید.
یکی از بارزترین فعالیت های جوانان. دفاع و حفظ انقلاب اسلامی در مقابل گروههای تجزیه طلب منافقین، سلطنت طلب ها و کمونیست ها به ویژه در جنگ تحمیلی و دفاع جانانه هشت ساله که بسیاری از جوانان در این راه شهید، جانباز و اسیر شدند ولی اجازه نداند حتی یک وجب از خاک کشور از دست برود و باز این جوانان با بصیرت و شجاع بودند که در جریان فتنه سال 88 در مقابل فتنه گران جبهه ای واحد ساختند و در 9 دی ماه همان سال آنان را رسوا نمودند.
البته در اینجا باید به نکته ای مهم اشاره کرد و آن این است که نسل جوان و پر شور به عنوان موتور محرک اصلی انقلاب اسلامی، به همان میزانی که مورد توجه امام خمینی (ره) بوده است، محور و نقطه تهاجم و توطئه دشمنان نیز واقع بوده و هست. دشمنان انقلاب در صدد هستند تا دو عنصر (توانایی) و (انگیزه) جوانان برای غلبه بر مشکلات و ساختن جامعه آینده و نیل به آرمان ها را از آنان سلب نمایند. این تلاش و توطئه دشمنان نیز از نگاه دور اندیش و تیز بین امام راحل مخفی نماند. ایشان به مناسبت های مختلف نسبت به این خطر هشدار داده اند و راهکارهای غلبه بر این ترفند را نیز برای مسئولین، خانواده ها و جوانان ترسیم فرموده اند.
تبلیغ فرهنگ و تمدن غرب و تحقیر جوانان کشور در برابر پیشرفت های مغرب زمین، از جمله ترفند های دشمن است که عمدتاً با توسل به ابزار رسانه ای، توان و امکان تحقق دارد. امام (ره) این خطر را نیز گوشزد می فرمایند که چه بسا عناصر داخلی نیز در این راستا مورد استفاده دشمن قرار گیرند. از این رو حتی به اساتید و معلمین هشدار می دهند که مبادا جوانان را که تازه از اسارات و استعمار رهیده اند تحقیر و سرزنش نمایند و خدای ناکرده از پیشرفت و استعداد خارجی ها بترسند و روحیه پیروی و تقلید را در روح و روان جوانان تزریق کنند. ترویج ولنگاری، اباحه گری، بی قیدی و انحراف عقیدتی، اخلاقی و فرهنگی از دیگر ترفند های مورد توجه دشمن برای تخدیر و خنثی کردن نیروی جوانان است که عمدتاً در شکل تبلیغ آزادی های بی قید و شرط و نامحدود امکان تحقق می یابد. ترفند شومی که خطر آن از نگاه امام از نظر اسلام و عقل محکوم بوده و چنانچه به طور قاطع جلوی آن گرفته نشود همه مسئول می باشند (صحیفه نور، جلد 1، ص 97). این هشدار قاطع امام بر این منطق و مبنا استوار است که ایشان دریافته بودند که دشمنان چنانچه بخواهند انقلاب اسلامی را متلاشی کنند، ناچارند این تلاش را از درون انقلاب سازماندهی کنند و لازم است محور تهاجمشان نیز نسل جوان باشد که اکثریت جمعیت کشور را تشکیل می دهند و همچنین زود نیز تاثیر می پذیرند. مشغول کردن جوانان به مسائل فرعی و بیهوده، ترویج روحیه تساهل و تسامح و جدا ساختن آن ها از کانون های مذهبی و دینی از دیگر روش هایی است که دشمن در راستای تضعیف کردن توان و انگیزه انقلابی جوانان به کار گرفته و سخت به آن امید بسته است. لذا از نظر امام راحل جوانان هم نقطه اتکای انقلاب هستند و هم در صورت خودباختگی و غربزدگی پاشنه آشیل آن می شوند.
نتیجه گیری
امام خمینی (ره) در سراسر عمر پر برکتشان به جوانان عشق می ورزیدند و آنان را فرزندان خود می دانستند، ایشان جوانان را ذخایر ملت و سرمایه های اسلام و کشورهای اسلامی به شمار می آورند. امام راحل با کشف پتانسل موجود در نسل جوان برای احیا کردن دین حنیف اسلام و برقراری حکومت اسلامی، جوانان را نقطه عزیمت انقلاب می دانستند و همواره تاکید داشتند که این جوانان هستند که می توانند این نهضت را با استقامتشان به نتیجه برسانند. امام راحل قیام پانزده خرداد سال 1342 را به عنوان اولین بازتاب و ثمر ه تاکید نهضت بر جوانان می دانستند که نقش تعیین کننده قشر جوان را در به چالش کشیدن منافع و حیات رژیم سلطه به اثبات رساند و در نهایت نیز بار انقلاب در سایه سار رهبری امام خمینی کبیر بر دوش جوانان حمل شد و در سال 57 به بار نشست.
حتی در یک سال اخیر در جریان بیداری اسلامی کشورهای عربی و آفریقایی، که با دستاویز قرار دادن آموزه های امام راحل در راه مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی به وقوع پیوسته است، جوانان رکن اساسی این تحولات هستند و به مدد تلاش و جانفشانی های آنان است که این جنبش به بار نشسته و توانسته در چند کشور که تا قبل توسط دست نشاندگان غرب اداره میشدند مثل تونس و مصر و لیبی و...اقداماتی را در جهت رهایی از یوغ استعمار گران و مستبدین داخلی انجام دهد.
از این رو جوانان همیشه مخاطبان ویژه آموزه های الهی و عبادی بوده اند و با اتکا به سیرت پاک و حق طلبانه خود توانسته اند تا در راه نیل به تعالی و کمال سیر نمایند.
______________________

منابع:
امام خمینی (ره)، صحیفه نور، جلد 10، 13، 15، 18، 19، انتشارات سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، 1369.
موسوی، روح الله ] امام خمینی (ره)[ ، ولایت فقیه، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، 1374.
منوچهر محمدی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، نشر دادگستر، سال 1377